سال ۲۰۱۹، یعنی همین پارسال، یکی از جذابترین فرارهای قرن ۲۱ توسط یک تیم زبدهی نظامی صورت گرفت که طی اون عملیات کارلوس غصن افسانهای رو از ژاپن به لبنان فراری دادن. فراری که کل رسانههای دنیا تیتر اولشون شد. اما کارلوس غصن کیه و چرا تو ایران کمتر شناخته شدهست؟
نوامبر سال ۲۰۱۸ کارلوس غصن ۶۴ ساله بلیت هواپیمایی به مقصد توکیو رو گرفت تا به مهمونی دخترش برسه. واتساپ رو باز کرد و نوشت: On my way to Tokyo! love you guys. و سوار هواپیما شد تا به شام ساعت ۷:۳۰ برسه و دخترش رو ببینه.
کارلوس سوار هواپیما شد ولی به اون شام نرسید چون به محض رسیدن به خاک ژاپن در فرودگاه به اتهامات مالی بازداشت شد. پس از دستگیری، چند نفر به خانهاش در توکیو که دخترش هم اونجا بود یورش بردن و کل مدارک و اسنادش رو ضبط کردند. به دخترش گفتن فعلا با هیچکس صحبت نکن.
اما کارلوس غصن کیه؟ یک لبنانیالاصله که دو نسل قبلش به برزیل مهاجرت کردن. خودش هم در برزیل به دنیا اومد ولی در سه چهار سالگی همراه با خانواده به لبنان برگشت. در یک دانشگاه فرانسوی درس مهندسی خوند و سپس به مدرسه پلی تکنیک در پاریس رفت و ادامه تحصیل داد.
سال ۱۹۷۸ پس از فارغ التحصیلی جذب شرکت میشلن شد که یکی از شرکتهای بزرگ اروپاست. سال ۱۹۸۵ در سن ۳۰ سالگی مدیر اجرایی عملیاتی شرکت میشلن در جنوب قاره آمریکا منصوب شد و دوباره به برزیل آمد و مستقیما به خود فرانسوا میشلن گزارش میداد
بخاطر نبوغی که از خود در مدیریت عملیاتهای بزرگ شرکتی در سطح قاره نشان داد، چند سال بعد به مدیر کل همین شرکت میشلن در شمال آمریکا منصوب شد. غصن تونست این شرکت رو زیر و رو کنه و از ورشکستگی نه تنها نجات بده بلکه چند صد برابر سودآورش کرد.
سال ۹۶ غصن به نفر دوم شرکت رنو منصوب میشه و تیم عملیاتی این برند رو در قاره آمریکا رو هم هدایت میکنه. غصن رو بخاطر مدیریت سخت و نفس گیرش با تصمیمات انقلابی میشناسن و فوربس یه زمانی بهش گفت سختکوش ترین آدم در صنعت به شدت رقابتی خودرو. وقتی به رنو آمد، رنو رو جهانی کرد.
چند سال از پس از رنو، شرکت نیسان ژاپنی ازش درخواست کرد بهشون کمک کنه. نیسان اون موقع حدود ۳۰ میلیارد دلار در ضرر بود و از ۳۰ محصولش تنها ۴ تاش فروش میرفت. شرکتی ورشکسته و در حال نابودی. غصن که جزو هیئت مدیرهی رنو بود، پیشنهاد کرد که رنو ۳۶ درصد از سهام نیسان رو بخره
سال ۲۰۰۰ نفر اول نیسان شد. دو سال بعد نصف بدهیهای نیسان پرداخت شد و پنج سال بعد نیسان به دومین شرکت پرفروش خودرو در ژاپن تبدیل شد. تحت مدیریت کارلوس غصن نیسان برای اولین بار خودروهاش رو در آمریکا شمالی و جنوبی و اروپا هم میفروخت و به شرکت چند میلیتی سوداوری تبدیل شد.
در همین حوالی ۲۰۰۵ کارلوس غصن هم مدیر رنو بود و هم نیسان. اینبار شرکت فورد آمریکایی بهش درخواست کرد مدیریت اونا رو هم برعهده بگیره که غصن رد کرد و گفت تنها در صورتی به فورد میام که من هم CEO باشم و هم رئيس هیئت مدیره. که البته شرکت فورد این رو رد کرد.
سال ۲۰۰۶ کارلوس جزو هیئت مدیرهی جنرال موتورز آمریکا شد. سپس عضو هیئت مدیرهی خودروسازی آوتوواز شد. سال ۲۰۱۶ از اعضای هیئت مدیرهی میتسوبیشی شد و این شرکت رو هم از ورشکستگی نجات داد. کارلوس به یک غول در دنیای خودروسازی تبدیل شد و چندین شرکت چند ملیتی رو مدیریت میکرد.
آدم نابغهایه. رویکردهای مدیریتش تدریس میشه تو مدارس. بسیار خشن و سختگیره و از اینکه نصف کارکنان یک شرکت رو اخراج کنه ابایی نداره. خیلی صریح حرف میزنه. به ۵ زبان تسلط کامل داره و به ۶ زبان دیگه آشنایی کامل. پاسپورت برزیل، لبنان و فرانسه رو داره.
در ژاپن به قدری محبوب شد که ازش انیمه ساختن. کمیک بوک درست کرد. از یک تمبر با چهرهش رونمایی کردن و انقدر بالا رفت که با امپراطور ژاپن ملاقات و دیدار شد. ژاپنیها به اندازه یک قهرمان ملی پرستشش میکردن و تقریبا یک چهرهی افسانهای در دنیا تبدیل شده بود.
سال ۲۰۱۷ از مدیر عاملی نیسان استعفا داد ولی از اعضای هیئت مدیره باقی موند. تا اینکه میرسیم به توییت اول که طبق دستور نیسان و ارائه مدارک به مقامات قضایی ژاپن، کارلوس رو سال ۲۰۱۸ در فرودگاه به جرم دست بردن در اسناد مالی بازداشت کردن
کارلوس متهم شد که درآمد خودش رو کمتر گزارش میداده و چندین برابر درامدش در دفاتر حسابداری، پول برداشت کرده. همچنین متهمه که خیلی از هزینههای زندگی اعیانی خودش رو تو دفاتر حسابداری زیر عناوین هزینههای شرکتی آورده. البته که کارلوس رد میکنه این اتهامات رو.
میندازنش زندان تا وقت دادگاه. با وثیقه آزاد میشه و در خانهای در اطراف توکیو که همه جوره کنترل میشه ازش مراقبت میکنن. تنها جلوی در ورودی خونهش ۴ تا دوربین مدار بسته وجود داره. کارلوس این مدت به شدت ناامید و سرخورده میشه
سیستم قضایی ژاپن به شخت سخت گیره و معمولا زندانی رو نگه میدارن تا اعتراف کنه. میگن ضریب بالایی در گناهکار محسوب کردن زندانی دارن که بالاتر از کره شمالیه با ۹۴ درصد. ژاپن همیشه میگه سیستم ما اشتباه نمیکنه و ما فرد رو اشتباهی دستگیر نمیکنیم. پس باید اعتراف کنه
یکی از بیزنسمنهای لبنان به اسم مستعار علی که از دوستای قدیمی غصن هست با یک کنتراکتور آمریکایی به اسم مایکل تیلور تماس میگیره. تیلور سالهاست برای آمریکا داره عملیات انجام میده و پروژههای حکومتی میگیره. هر چند مدت یه بار به یه کشوری میره برای نجات
فردی یا ربودن کسی یا انجام پروژههای دیگه. و یک آدم نظامی خبره محسوب میشه که بیش از سه دههست با دولت آمریکا فعالت میکنه. علی به مایکل میگه ما باید غصن رو نجات بدیم و برای این کار چقدر پول میخوای؟
تیلور چند ماه منطقه رو بررسی کرد. خیابون خونهای که غصن توش زندانیه، مسیرهاش به خیابونای اصلی و دیگر موارد. غصن پابند الکترونیکی نداشت و اجازه داشت هر روز چند ساعت بیاد یه کم اینورتر در یک هتل نزدیک برای نشستن و نوشیدن.
تیلور تیمی از بهترینهای نظامی دنیا رو جمع کرد که هر کدوم تو کارشون خبره بودن. از بهترین خلبانهای جت، تا کماندوهایی که در عراق و افغانستان برای آمریکا قراردادی کار میکردن. ولی هنوز نمیدونستن در توکیویی که کامل دوربین هست چطور یک نفر به این مهمی رو فراری بدن
تیم تیلور از طریق زن غصن یک سری اطلاعات ازش گرفتن. طی عملیاتی که هنوز مشخص نیست جزئیاتش، یه تلفن ثبت نشده رو وارد خونه غصن کردن. یک جمعه شبی تلفن زنگ خورد و صدایی به کارلوس گفت که فردا میبینمت. شنبه صبح تیلور و فردی به نام جورج زیاک، از میلیشیای قدیمی لبنان
وارد فرودگاه دوبی شدند. جت مورد نظری که اجاره کرده بودند اونجا بود. دو خلبانش ترک بودن و فقط به یکیشون جزئیات عملیات رو گفته بودن. سوار جت شدند و در اوساکا که نزدیک به توکیو هست نشستن زمین. با قطار سریعالسیر خودشون رو رسوندن به توکیو.
ساعت ۲:۳۰ دقیقه ظهر شنبه کارلوس از خونه بیرون میاد با یه ماسک پزشکی به صورت. میرسه تو لابی هتل. پس از نیم ساعتی، تیلور و زایاک از هتل میان بیرون اونم با دو تا جعبه بزرگ از اینا که اسپیکرای بزرگ توشون میزارن برای کنسرت. کارلوس رو گذاشتن تو یکی از این جعبهها
جلوی هتل یه ون میاد دنبالشون، اونا رو میبره سمت قطار. سوار قطار میشن میرسن تا میرسن اوساکا. اونجا هم یه ون دیگه میاد دنبالشون و اینبار لباساشون رو عوض میکنن تا شبیه به یکسری نوازنده به نظر بیان
میرن سمت فرودگاه اوساکا. نگهبانی جلوشون رو میگیره و اونام که از قبل یک کاور استوری خوب دارن، یک سری بلیت نشون میدن که ما نوازنده هستیم و تو استانبول کنسرت داریم باید فوری بریم. اینم وسایلمونه. تیلور جزئیات اینکه چطور کارلوس رو تو جعبه نگه داشتن بیان نمیکنه.
میگه ما برای هر نو پیشامدی برنامه داشتیم. چه اینکه کارلوس تو جعبه پنیک بزنه و چه اینکه کسی بخواد در جعبه رو باز کنه. جعبههارو میزارن رو ریلی که مردم وسایلاشونو میزارن و اینطوری کارلوس رو از فرودگاه میبرن به سمت هواپیما.
تو اون چارتر اختصاصی چند بار تیلور میره سراغ انبار وسایل و وضعیت سلامتی کارلوس رو چک میکنه و بالاخره هواپیما ساعت ۱۰:۳۰ شب پرواز میکنه. ساعت پنج صبح هواپیما میرسه ترکیه. کارلوس رو از جعبه در میارن و سوار یه جت دیگه میکنن به سمت بیروت.
همون روز که پای کارلوس غصن به بیروت رسید کم کم خبرا بیرون اومد. مردم لبنان هم شوکه از این خبر و ژاپن عصبانی. تو لبنان مثل یک قهرمان ملی ازش استقبال کردن و یکی از مهمترین مجرمان مالی به یک تبهکار بین المللی تبدیل شده بود که تو خیلی کشورها میشد استردادش کرد
بعدش شایعات شروع شد و حتی میگفتن که تیم ضربت امانوئل مکرون این برنامه ریزی رو کرده. لبنان قرارداد استرداد مجرمین با ژاپن نداره و بدون نگرانی میتونست اونجا بمونه. تیلور برگشت آمریکا ولی چند ماه بعدش اف بی آی بازداشتش میکنن.
ژاپن دستش به کارلوس نرسید ولی تلافیش رو سر تیلور در آوردن که الان ظاهرا در آمریکا هنوز بازداشته و ژاپن اصرار داره که استردادش کنین به ژاپن و هنوز تو این پروسه ست.
کارلوس چند ماه پیش یک کنفرانس بزرگ خبری رو در لبنان برگزار کرد و از کل رسانههای دنیا دعوت کرد بیان تا اسناد رو کنه. آدم باسوادیه، به شدت کاریزماتیکه، تو همین سخنرانی به چهار پنج زبون مسلط صحبت میکنه. و کل حرفش اینه که این دسیسه خود نیسان هست و من خطایی رو مرتکب نشدم
این تنها کنفرانس خبری کارلوس هست که تو لبنان برگزار شد و هر خبرنگار با یه زبون ازش سوال میپرسه و اونم خیلی مسلط جواب میده. دیدنش خالی از لطف نیست.
شیوههای مدیریتی و رهبری کارلوس غصن تو خیلی از کارخونهها در سراسر دنیا داره اجرایی میشه و در صنعت خودروسازی واقعا میپرستنش. این رشتو رو از چند منبع گرفتم و یکیش سایت ونتی فیر بود که خیلی با جزئیات بیشتر فرارش رو توضیح دادن. https://www.vanityfair.com/news/2020/07/how-carlos-ghosn-escaped-japan