II. Mehmed dönemini bir de benden dinleyin, en ufak bir art niyetim olmaksızın, tabii olarak benim de ilgi ve mesleki alanıma giren bu konuya farklı bir bakış açısı getirmek amacında olduğumu belirtmek isterim.

Ayrıca zincire başlamadan önce disiplin yöntemi olarak tarihsel materyalizmin kurallarına göre hareket edeceğimi bildirmek isterim.

Bilmemiz gereken ilk gerçek teşekkül aşamasında olan Osmanlı Devleti'nin üç sacayağı üzerine kurulu olduğudur. Bunlardan ilki hanedan ailesi, dokayısıyla sultan ve onun çoğu zaman kontrol etmekte zorlandığı kapıkulu ordusu.

Diğer ikisiyse aristokrak Türkmen aileleri (Çandarlılar nezdinde temsiliyetleri söz konusudur) ve serhaddaki savaş senyörleridir (Mihaloğulları, Evrenusoğulları vs). Bilhassa kuruluş döneminde Lala Şahin ve Hacı İlbeyi nezdinde bu üçüncü sınıf büyük bir güce erişmiştir bile.

Şimdi @eremero4'nun başlattığı zincirdeki eksikler üzerinden ilerleyebiliriz. II. Murad tahta cülus ettiğinde mğreffeh, dört dörtlük bir devlet yoktur ortada, Timur'un hayaleti hala Osmanlı üzerinde gezmeye devam etmektedir. Fetretin travması çok tazedir.

II. Murad 1440'ta altı boyunca kuşattığı Belgrad'ı alamamıştır. Bu onun saltanatında başlı başına bir dönüm noktasıdır. Çünkü aynı yıl Macarlar Osmanlıları, Bosna'dan da çıkarmıştır. 1442'de Eflak'ta büyük kayıplar devam etti. 1443'te Niş ve Sofya elden çıktı.

Aynı yıl büyük şehzadesi Alaedin Ali'yi kaybetti ve ilk zincirde değindiği sacayağının en güçlü sınıfı, yani serhad beyleri II. Murad'ı lisanı münasiple tahtı terke zorladı, çünkü Rumeli karış karış yeniden küffara geçiyordu, ismi koyulmamış bir darbedir bu.

Edirne - Segedin Antlaşması'na uzanan süreç böyledir, ardından senyörlerin basıncıyla tahta 12 yaşındaki genç şehzade Mehmed' i çıkartılmıştır. Genç sultanın etrafı kul ricalinden paşalarla çevrilidir, Zağanos, Şıhabeddin, Gedik Ahmed vs.

İşte bu kul ricali genç sultanın kanatları altında bğrokrasinin tepesine yerleşmek isteyince sorun patlak veriyor ve Çandarlı nezdinde Türkmenle devşirmenin iktidar mücadelesi böyle başlıyor. Varna'nın arifesinde meşhur mektup Çandarlı'nın kaleminden çıkıyor.

Çandarlı'ya duyulan kinin esas nedeni işte budur, genç Mehmed' in tahtına malolan bu mektuptur. Bir de genç sultana Buçuktepe'de organize ettiği hoşgeldin partisini unutmayalım. Bu ilk yeniöeri istanını organize eden Çandarlı, II. Mehmed'e patronun kim olduğunu göstermiştir.

Fetihten sonra akıbeti bellidir, kimi kaynaklar 3 gün, kimileri 3 ay sonra idam ettirildiğini yazar. Ama o ölüm fermanı devlet bürokrasisinde Türkmen ricalin fermanıdır esasen. Fatih ataları gibi 'de facto' bir yönetimi tercih etmemiştir.

Diğer bir husus Fatih'in müjdelenmiş bir komutan olmasıyla ilgilidir. Hadisler başlı başına birer rivayettir ve güvenilirlik dereceleri üçe ayrılır; genel olarak sahih, haseni ve zatıf olarak kategorize edilir. Burdaki hadis zayıf hadis kategorisindedir.

Şehrin içerisinde tabii olarak büyük bir hayal kırıklığı yaşıyor,çünkü 1204 seferi, Haçlı kroniklerine dahil tarihin gördüğü en büyük yağma olarak geçmiştir. Hipodromdaki örme sütunun bakır levhaları dahi sökülüp İtalya'ya kaçırılmıştır, top atışları ve üç günlük yağma da cabası.

Bu bakımdan imar elzemdir, Fatih semtini kendi üstüne alıp diğer bölgelerin imarını vüzeraya hibe etmiştir. Bilinenin aksine Yavuz Selim dahi Osmanlı'nın en sert, dediğim dedik sultanıdır, iktidarını kimseyle paylaşmamıştır.

Öyle ki Kalenderiler hariç bütün tarikatlari vergilendirip, birçoğunun taşınmazkarına da el koyar. Sebebi bilinmemekle Kalenderilerden çekindiği, fetihten hemen sonra Lehzadebaşı'ndaki Azize Theotokos Kilisesi' nionlara vakfettiği bilinir (Kalenderhane Camii).

İktidarının sonuna dopru Gedik Ahmed Paşa, Otronto'da bir kalebaşı tutmuştur, sultan bu esnada ordusuyla Üsküdar'dan doğuya doğru meçhul bir harekettedir. Gebze sınırları içerisinde de vefat eder.

Ölüm nedeni tam olarak kestirilemez, Yahudi olmadı sebebiyle kimi zevzekler doktorunda kabahat bulur ama tarikat politikalarından ötürü Halveti Tarikatı ve o tarikatın mürşidi olan II. Bayezid'in de bu ölümde parmağı olduğu söylenegelir.

Birkaç kaynak ekleyelim.
Mantran, Robert. Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, Tr. İş Kültür Yay.
İnalcık, Halil. Devket-i Aliye (I-II), YKY
Sakaoğlu, Necdet. Bu Mülkün Sultanları, Alfa Yay
Oyan, Oğuz. Feodalizmden Kapştalizme Osm. Tar. Yırdam Kitap

Kokektif. Osm. Gğnümüze Tr'de Sitasal Hayat, Yordam Kitap
Ünlü, Barış. Osmanlı, Dipnot Yay

Not: Kaynakçayı baştan savma yazdım, yeteri kadar anlaşılabilir umarım.